تابستان فصل شادی و انرژی است؛ اما گرمای طاقت‌فرسای شب‌های آن می‌تواند خواب راحت را از ما بگیرد. شاید برای شما هم پیش آمده باشد که نیمه‌شب چندین بار از خواب بیدار شوید، در رختخواب غلت بزنید و در نهایت صبح با خستگی و بی‌حوصلگی روزتان را شروع کنید.
بی‌خوابی در شب‌های گرم نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه می‌تواند سلامت جسمی و روانی افراد، به‌ویژه سالمندان، را نیز تحت‌تأثیر قرار دهد. تحقیقات نشان داده است که نداشتن خواب کافی باعث افزایش فشار خون، کاهش تمرکز، تضعیف سیستم ایمنی و حتی تشدید مشکلات قلبی می‌شود. بنابراین پیدا کردن روش‌های ساده و عملی برای خواب بهتر در تابستان اهمیت زیادی دارد.
در این مقاله قصد داریم با کمک توصیه‌های دکتر خوزه مانوئل فلیسس سه ترفند ساده، ارزان و امتحان‌شده را به شما معرفی کنیم که بدون نیاز به کولر و وسایل پرهزینه، به شما کمک می‌کنند شب‌های تابستان را با آرامش و خواب عمیق‌تری سپری کنید.
چرا خوابیدن در تابستان سخت‌تر است؟
قبل از بررسی راهکارها، بد نیست بدانیم چرا گرمای شب‌های تابستان باعث بی‌خوابی می‌شود. بدن ما برای خوابیدن نیاز دارد دمای مرکزی خود را کمی کاهش دهد. در واقع، هنگامی که شب فرا می‌رسد، دمای بدن حدود نیم درجه پایین می‌آید تا بدن آماده خواب شود. اما وقتی هوا بیش از حد گرم باشد، این فرایند مختل می‌شود و مغز نمی‌تواند به‌راحتی وارد مرحله خواب عمیق شود.
همین مسئله به‌خصوص برای سالمندان آزاردهنده‌تر است؛ زیرا بدن آن‌ها حساس‌تر بوده و با کوچک‌ترین تغییر دما، نظم خوابشان به هم می‌ریزد.
آیا کولر تنها راه‌حل است؟
بسیاری از افراد برای خواب راحت در تابستان به کولر یا پنکه پناه می‌برند. درست است که این وسایل می‌توانند خنکی ایجاد کنند، اما مشکلاتی هم دارند:
- صدای مداوم کولر یا پنکه ممکن است برای افراد حساس مزاحم باشد.
- باد مستقیم می‌تواند موجب خشکی گلو، سردرد یا حتی گرفتگی عضلات شود.
- هزینه برق کولر در شب‌های طولانی تابستان نیز برای بسیاری سنگین است.
پس بهتر است به دنبال ترفندهای ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر باشیم؛ روش‌هایی که هم امتحان‌شده‌اند و هم برای همه، حتی سالمندان، کاربردی و بی‌خطر هستند.
۳ ترفند ساده برای خواب راحت در شب‌های گرم تابستان
۱. خنک کردن مچ دست‌ها
اولین ترفند بسیار ساده و قدیمی است:
کافی است قبل از خواب، برای ۳۰ ثانیه مچ دست‌های خود را با آب سرد بشویید یا روی آن‌ها آب خنک بپاشید.
طبق گفته دکتر فلیسس، این کار باعث خنک شدن خون در رگ‌ها می‌شود و در چند دقیقه دمای مرکزی بدن را حدود نیم درجه کاهش می‌دهد. همین کاهش جزئی کافی است تا بدن احساس خنکی کرده و راحت‌تر به خواب برود.
توصیه: می‌توانید علاوه بر مچ دست، پشت گردن و مچ پا را هم با آب سرد خنک کنید تا اثر بیشتری بگیرید.
۲. جوراب یخ‌زده (ترفند خنک‌کننده مچ پا)
اگر به خنکی بیشتری نیاز دارید، این روش را امتحان کنید:
- یک جفت جوراب نخی را کمی مرطوب کنید.
- آن‌ها را در یک کیسه پلاستیکی بگذارید و حداقل یک ساعت در فریزر قرار دهید.
- پیش از خواب، جوراب‌ها را از فریزر بیرون بیاورید و فقط دور مچ پا قرار دهید، نه اینکه آن‌ها را بپوشید.
این کار باعث می‌شود رگ‌های بزرگ اطراف مچ پا سریع‌تر خنک شوند و حرارت کل بدن پایین بیاید.
نکته مهم: هیچ‌گاه با جوراب یخ‌زده نخوابید، زیرا ممکن است باعث سرمازدگی پوست یا گرفتگی عضلات شود. فقط کافی است چند دقیقه جوراب‌های یخ‌زده را دور مچ پا بگذارید تا بدن خنک شود.
۳. روش مصری یا «Egyptian Method»
اگر هنوز هم خوابتان نمی‌برد، وقت آن است که از یک روش قدیمی اما فوق‌العاده استفاده کنید: روش مصری.
این تکنیک از هزاران سال پیش در مصر باستان استفاده می‌شده و امروزه حتی برخی هتل‌های لوکس در دبی هم برای راحتی مهمانان از آن بهره می‌برند.
چگونه انجام می‌شود؟
- یک اسپری آب خنک آماده کنید.
- ملحفه یا روکش تخت خود را به‌آرامی با آب اسپری کنید تا کمی مرطوب شود (نه خیس کامل).
- وقتی روی ملحفه دراز می‌کشید، با تبخیر آب، گرمای بدن شما گرفته می‌شود و دمای تخت چند درجه کاهش پیدا می‌کند.
طبق گفته دکتر فلیسس: «این روش مانند این است که روی یک کولر طبیعی بخوابید.»
توصیه: بهتر است از پارچه‌های نخی نازک برای ملحفه استفاده کنید تا سریع‌تر خشک شوند و بیشترین اثر خنک‌کنندگی را داشته باشند.
چند نکته اضافی برای خواب راحت‌تر در تابستان
علاوه بر سه ترفند اصلی، رعایت چند نکته ساده می‌تواند کیفیت خواب شما را بیشتر کند:
- دوش آب ولرم قبل از خواب بگیرید.
- از لباس‌های نخی، سبک و گشاد استفاده کنید.
- پرده‌ها را در طول روز بکشید تا اتاق خنک‌تر بماند.
- شام سبک بخورید و از غذاهای پرچرب یا پرادویه در شب پرهیز کنید.
- نوشیدن آب کافی در طول روز فراموش نشود.
جمع‌بندی
شب‌های گرم تابستان می‌توانند خواب را به کابوس تبدیل کنند؛ اما با چند راهکار ساده می‌توان این مشکل را حل کرد. خنک کردن مچ دست‌ها، استفاده از جوراب یخ‌زده و روش مصری سه ترفند ساده و کم‌هزینه هستند که بدون نیاز به کولر یا دستگاه‌های پرمصرف، شما را به خواب راحت‌تری می‌رسانند.
به یاد داشته باشید که خواب خوب برای سلامتی به‌ویژه در دوران سالمندی بسیار مهم است. پس این روش‌ها را امتحان کنید و اجازه ندهید گرمای تابستان آرامش شب‌های شما را بر هم بزند.