Zidovudine-زیدوودین
نام انگلیسی
|
Zidovudine |
نام فارسی
|
زیدوودین |
نام تجاری
|
|
موارد مصرف
|
ایدز یا آلودگی به ویروس HIV |
موارد منع مصرف و احتیاط
|
در صورت وجود سابقه واکنش های مهلک حساسیتی نسبت به هر یک از اجزای این دارو ، مصرف آن ممنوع است . بی خطر بودن مصرف آن در حاملگی ، شیردهی و کودکان زیر ۱۴ سال ثابت نشده است . در صورت ابتلاء بیمار به اختلال عملکرد کلیوی یا کبدی یا سرکوب مغز استخوان ، مصرف این دارو باید با احتیاط صورت گیرد.
|
عوارض جانبی
|
|
تداخل دارویی
|
مصرف هم زمان زیدوودین و آسیکلوویر ممکن است باعث بروز آثار سمی عصبی شده و ایجاد خواب آلودگی و منگی کند . مصرف هم زمان زیدوودین و گانسیکلوویر می تواند باعث بروز آثار سمی برروی سیستم هماتولوژیک بیمار شود و وی را دچار پان سیتوپنی کم خونی کند . در صورتی که زیدوودین به همرای داروی ضد ویروس ریباویرین مورد استفاده قرار گیرد ، خطر بروز آثار سمی هماتولوژیک ممکن است افزایش یابد . پروبنسید موجب افزایش غلظت پلاسمایی زیدووین می شود و زمان حضوراین دارو در خون را زیاد تر می کند. امکان دارد مصرف زیدوودین به همراه استامینوفن موجب ظهور عوارض هماتولوژیک شده و فرد را مستعد گرانولوسیتوپنی کند که این عوارض با طول مدت درمان با استامینوفن ارتباط دارند . باید از مصرف زیدوودین به همراه داروهایی نظیر استامینوفن ، آسپیرین ، سایمتیدین ، ایندومتاسیون و لوراژپام خودداری شود .مصرف هم زمان فنی توئین به همراه زیدوودین می تواند موجب کاهش غلظت های پلاسمایی فنی توئین شود. استفاده از داروهایی که دارای آثار سمی برروی کلیه ، سلول های بدن و یا مغز استخوان هستند( مانند آمفوتریسین بی ، کوتریموکسازول ، داپسون ، دوکسوروبیسین ، فلوسیتوزین ، اینترفرون ، پنتامیدین ، وین بلاستین و ویون کرسیتین ) همرا با زیدوودین موجب تشدید آثار سمی یاد شده می شود. استفاده هم زمان از زیدوودین و تری متوپریم می تواند موجب بروز آثار سینرژیستیک ضد باکتریایی علیه برخی از ارگانیسم های گرم منفی مانند سیترو باکتر ، انتروباکتر ، EColi، کلبسیلا،پروتئوس ، پروویدنشیا ، ، سالمونا و شیگلا شود .مصرف زیدوودین به همراه اینترفرون α۲می تواند سبب بروز آثار سینرژیستیک علیه ویروس ایدز ، در محیط آزمایشگاه شود . اگرچه هنوز ارزش بالینی این مطلب مشخص نشده است |
مکانیسم اثر
|
زیدوودین به وسیله تیمیدین کیناز و سایر کیناز های داخل سلولی به کشل تری فسفات تبدیل شده و آنگاه سنتز DNAرترویروس ها شامل HIVرا از طریق مهار رقابتی آنزیم ترانس کریپتاز و نیز ورود به زنجیره DNAویروس مختل می کند. زیدوودین به سرعت از دستگاه گوارش جذب شده جذب دارو در صورت تجویز هم زمان با غذا به تاخیر می افتد،اما فراهمی زیستی آن احتمالا تغییری نمی کند . این دارو از سد خونی مغزی عبور کرده و زیدوودین از سد جفتی نیز می گذرد و همچنین به داخل شیر توزیع می شود . زیدوودین علاوه بر متابولیسم داخل سلولی به زیدوودین تری فسفات فعال در کبد نیز متابولیزه شده و بیشتر به گلوکورونید غیر فعال تبدیل می شود . این دارو به صورت متابولیت و داروی دست نخورده از راه ادرار دفع می شود . از آنجا که قسمتی از دفع کلیوی این دارو به وسیله ترشح توبولی صورت می گیرد ، پروبنسید می تواند دفع آن را به تاخیر اندازد. |
اشکال دارویی
|
Cap : 100 mg , 300 mg Syrup :50 mg/5 ml Tab : 300 mg |