Sulfadiazine-سولفادیازین
نام انگلیسی
|
Sulfadiazine |
نام فارسی
|
سولفادیازین |
نام تجاری
|
|
موارد مصرف
|
توکسوپلاسموزیس پروفیلاکسی تب روماتیسمی پروفیلاکسی مننژیت |
موارد منع مصرف و احتیاط
|
در صورت وجود سابقه هیپرسنسیتیویتی نسبت به سولفونامید ها، سالیسیات ها یا دارو های مشابه ( از نظر شیمیایی )، این دارو منع مصرف دارد. در درمان فارنژیت ناشی از استرپتوکوک گروه A بتاهمولیتیک نباید تجویز شود. در شیرخواران زیر ۲ ماه ( به استثنای آن هایی که به توکسوپلاسموز مادرزادی مبتلا هستند)در حاملگی، شیردهی، پورفیری، نارسایی پیشرفته کبدی یا کلیوی و در انسدادروده یا مجاری ادرار نبایدتجویز شود. در مواردی نظیر اختلال عملکرد کبد، آلرژی شدید، آسم برونشیال، دیسکرازی خونی و کمبود G6PD، باید با احتیاط مصرف شود.
|
عوارض جانبی
|
|
تداخل دارویی
|
مصرف سولفادیازین و پریمتامین یا تریمتوپریم با توجه به اینکه موجب می شود تا سنتز اسید فولیک در برخی ارگانیسم های حساس با تداخل عمل روبرو شود، می تواند دارای اثر سینرژیستیک درمانی برروی بیماری های مانند مالاریا و توکسوپلاسما باشد. سولفادیازین می تواند موجب شود تا متوترکسات از محل اتصالش به پروتئین جدا شود و همچنین می تواند باعث مهار ترشح توبولی این دارو از کلیه شود، بنابراین سطح آزاد متوترکسات خون در بیمارانی که سولفادیازین مصرف می کنند، افزایش می یابد و مصرف این دو دارو به صورت هم زمان نیاز به احتیاط های بیشتری دارد. مصرف سولفادیازین همراه با پاراآمینوبنزوئیک اسید یا بی حس کننده های موضعی مشتق شده از PABA مانند کلروپروکائین، پروکائین، پوپوکسی کائین و تتراکائین موجب می شود تا از آثار ضد میکروبی سولفادیازین کاسته شود. به همین دلیل توصیه می شود تا از مصرف داروهای یاد شده همراه با سولفادیازین اجتناب شود. به علت آنکه سالیسیلات ها و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند فنوپروفن ، ایندومتاسین و مکلوفنامات تمایل شدید برای اتصال به پروتئین دارند ، این داروها می توانند سولفادیازین را از محل اتصالش به پروتئین جدا سازند. البته برعکس این موضوع نیز می تواند رخ بدهد. یعنی سولفادیازین موجب شود تا داروهای فوق از محل اتصالشان به پروتئین جدا شوند. بنابراین مصرف هم زمان این داروها می تواند موجب بروز عوارض جانبی مربوط به هر یک از آن ها شود. سولفادیازین می تواند باعث تقویت اثر پایین آورندگی قند خون داروهایی مانند تولبوتامید و کلرپروپامید شود. دلیل این موضوع این است که سولفادیازین می تواند موجب جدا شدن داروهای ذکر شده از محل اتصالشان با این پروتیئن شود که به این ترتیب سطح آزاد این داروها در خون افزایش یافته و آثار ضد قند آن ها نمایان تر می شود. بنابراین مصرف سولفادیازین در بیمار دیابتی که از دیابتی که از داروهای سولفونیل اوره استفاده می کند باید با احتیاط همراه بوده و مرتب قند خون بیمار کنترل شود. سولفادیازین می تواند موجب جداشدن داروی ضد انعقاد خون کومارین از محل اتصالش به پروتئین شود و به این ترتیب سطح آزاد کومارین موجود در جریان خون افزایش یافته و آثار ضد انعقادی آن بیشتر می شود و به این ترتیب PTبیمار طولانی تر می شود. بنابراین مصرف هم زمان کومارین و سولفادیازین باید با احتیاط همراه باشد و PT بیمار مرتبا کنترل شود. درصورتی که از سولفین پیرازون و سولفادیازین در یک زمان برای درمان بیمار استفاده شود ، سولفین پیرازون می تواند سولفادیازین را از محل اتصال به پروتئین جدا کند . علاوه بر آن این دارو موجب می شود تا ترشح توبولی سولفادیازین از کلیه کاهش یابد و بدین شکل سطح سرمی سولفادیازین افزایش پیدا کند. البته به نظر می رسد که این مساله از نظر بالینی اهمیت سطح سرمی سولفادیازین افزایش پیدا کند. البته به نظر می رسد که این مساله از نظر بالینی اهمیت چندانی نداشته باشد. به علت آنکه درمان با پارآلدئید می تواند سبب افزایش غلظت اسید استیک ادرار شود، بنابراین مصرف هم زمان پارالدئید و سولفادیازین می تواند موجب دفع کریستال در ادرار شود. به همین علت استفاده هم زمان از این دودارو باید با احتیاط همراه باشد. |
مکانیسم اثر
|
سولفادیازین سولفونامید کوتاه اثر با آثار و کاربردهای مشابه سولفامتوکسازول به تک نگار Co-Trimoxazole مراجعه شود. سولفادیازین به سهولیت از دستگاه گوارش جذب شده و ۳ تا ۶ ساعت پس از مصرف یک دوز خوراکی، به اوج غلظت پلاسمایی خود می رسد. میزان اتصال این دارو به پروتئین های پلاسما بین ۲۰ تا ۵۵ درصد گزارش شده است. سولفادیازین به CSF نفوذ کرده و در آن به غلظت های درمانی می رسد که ممکن است بیش از ۵۰ درصد غلظت پلاسمایی آن باشد. همچنین این دارو به مایعات دیگر بدن نظیر مایع سینوویال مفصل، پروستات، مایع پریتوئن، منی، مایع آمنیوتیک و مایع پلور هم نفوذ می کند. دارو به طور نسبی در کبد متابولیزه می شود. نیمه عمر سولفادیازین در حدود ۱۰ ساعت است که در نارسایی کلیوی افزایش می یابد. در حدود ۵۰ درصد از یک دوز منفرد خوراکی سولفادیازین ظرف ۲۴ ساعت از راه ادرار دفع می شود. |
اشکال دارویی
|
Tab : 500 mg |