آشپزخانه قلب خانه است؛ جایی که غذا، سلامتی و آرامش خانواده از آن آغاز میشود. اما با گذشت سالها، خیلی از ما بدون اینکه متوجه باشیم، وسایل قدیمی، بلااستفاده یا حتی ناسالم را در کابینتها، کشوها و یخچال نگه میداریم. این موضوع بهویژه برای سالمندان اهمیت بیشتری دارد، چون نظم، بهداشت و ایمنی آشپزخانه نقش مستقیمی در سلامت جسم و آرامش روان دارد.
اگر تا به حال درِ کابینت را باز کردهاید و با انبوهی از ظرفهای پلاستیکی، لیوانهای لبپریده یا ادویههای سالها پیش روبهرو شدهاید، بدانید تنها نیستید. خبر خوب این است که با کمی توجه و تصمیمگیری، میتوان آشپزخانه را سبکتر، امنتر و سالمتر کرد.
در این مقاله از باموسپیدان با هم مرور میکنیم چه وسایلی بهتر است همین امروز از آشپزخانه خارج شوند و چرا این کار به نفع سلامتی و آسایش شماست.
اسفنج های کهنه؛ منبع پنهان میکروب ها
اسفنج شستوشوی ظرفها یکی از آلودهترین وسایل خانه است. اسفنجهای قدیمی، مرطوب و ترکخورده محیطی عالی برای رشد باکتریها هستند. استفاده طولانیمدت از یک اسفنج میتواند باعث انتقال میکروب به ظروف و در نهایت بدن شود.
توصیه برای سالمندان: اگر اسفنج بوی بد میدهد، تغییر رنگ داده یا بیش از چند هفته استفاده شده، بدون تردید آن را دور بیندازید و از اسفنج یا برس تمیز استفاده کنید.
ظروف ترک خورده و لب پریده؛ خطر آرام اما جدی
بشقابها، کاسهها و لیوانهایی که ترک دارند یا لبپریده شدهاند، دیر یا زود میشکنند. علاوه بر این، ترکها محل تجمع آلودگی هستند و ممکن است هنگام استفاده باعث بریدگی لب یا دست شوند.
یادمان باشد: سلامتی مهمتر از خاطرهانگیز بودن یک ظرف قدیمی است.
منوهای کاغذی قدیمی؛ شلوغی بیدلیل
در گذشته نگهداشتن منوی رستورانها رایج بود، اما امروز بیشتر رستورانها آنلاین هستند. منوهای کاغذی فقط کشوها را شلوغ میکنند و گردوغبار میگیرند.
ظرف های پلاستیکی اضافی؛ کمتر، بهتر
ظرف های پلاستیکی برای نگهداری غذا مفیدند، اما وقتی تعدادشان زیاد میشود، نظم آشپزخانه به هم میریزد. ظرفهایی که در ندارند، تغییر رنگ دادهاند یا بوی غذا گرفتهاند، دیگر مناسب استفاده نیستند.
نکته سالمندی: برای گرمکردن غذا، ترجیحاً از ظروف شیشهای یا سرامیکی استفاده کنید.
کیسه های پارچه ای و خرید؛ انباشته اما بلااستفاده
کیسه های پارچه ای عالیاند، اما چند عدد کافی است. انباشته شدن آنها فقط فضا را اشغال میکند.
ظروف سرامیکی قدیمی؛ مراقب سرب باشید
برخی ظروف قدیمی لعابدار ممکن است حاوی سرب باشند، بهویژه اگر لعاب آنها ترک خورده یا پوستهپوسته شده باشد. استفاده از این ظروف میتواند برای سلامتی، بهخصوص در سنین بالا، خطرناک باشد.
قاشق و چنگال زنگ زده یا لق
زنگزدگی نشانه پایان عمر وسیله است. قاشق یا کفگیری که دستهاش لق شده یا لبهاش شکسته، میتواند باعث آسیب شود.
لیوان های لب پریده؛ خداحافظی لازم است
اگر هر بار نوشیدن چای یا قهوه مجبورید مراقب لبتان باشید، آن لیوان دیگر ارزش نگهداشتن ندارد.
ماهیتابه های زنگ زده
ماهیتابههای زنگزده میتوانند سلامت غذا را به خطر بیندازند. تنها استثنا، تابههای چدنی هستند که با تمیزکاری و روغنکاری قابل استفاده مجددند.
دستمال های آشپزخانه کهنه
دستمالهای قدیمی و مرطوب محل تجمع میکروب هستند. آنهایی که فرسوده شدهاند را دور بیندازید و بقیه را مرتب بشویید.
دستگیره های پاره یا نازک
دستگیره سالم یعنی ایمنی. دستگیرههای فرسوده میتوانند باعث سوختگی دست شوند.
آبکش ها و صافی های زنگ زده
آبکش سوراخدار یا زنگزده دیگر کاربردی ندارد و بهتر است جایگزین شود.
لوازم برقی بلااستفاده
آبمیوهگیری، ساندویچساز یا دستگاههایی که سالها استفاده نشدهاند، فقط فضا میگیرند. شاید فرد دیگری به آنها نیاز داشته باشد.
لیوان هایی که هرگز استفاده نمیکنید
لیوانهای یادگاری یا هدیهای که سالهاست در کابینت ماندهاند، اگر استفاده نمیشوند، بهتر است کنار گذاشته شوند.
درِ اضافی شیشه ها
چند در اضافه کافی است. بقیه فقط شلوغی ایجاد میکنند.
بطری های آب اضافی
برای هر نفر یک بطری کافی است. بطریهای قدیمی پلاستیکی هم بهتر است دور ریخته شوند.
کیسه های پلاستیکی انباشته
چند عدد برای مصرف روزانه کافی است. بقیه را بازیافت کنید.
کتاب های آشپزی قدیمی و بلااستفاده
اگر سالهاست به آنها رجوع نکردهاید، شاید وقت خداحافظی رسیده باشد.
شلوغی روی درِ یخچال
کاغذها و آهنرباهای زیاد، آشپزخانه را شلوغ و ذهن را خسته میکند.
ادویه های قدیمی
ادویهای که به هم چسبیده یا بوی خود را از دست داده، دیگر خاصیتی ندارد.
بستههای ناشناس در فریزر
اگر نمیدانید چه هستند و چه زمانی فریز شدهاند، بهتر است دور ریخته شوند.
سس ها و بسته های تک نفره
این بستهها معمولاً بیش از حد نگه داشته میشوند و استفاده نمیشوند.
کنسروها و مواد انباری تاریخگذشته
حتماً تاریخ مصرف را بررسی کنید. سلامتی ارزش ریسک ندارد.
ترشی های قدیمی
ترشی هم فاسد میشود. شیشهای که یک سال در یخچال مانده، قابل اعتماد نیست.
قهوه کهنه
قهوه اگر عطر و طعمش را از دست داده، دیگر لذتی ندارد و بهتر است جایگزین شود.
سبزی ها و گیاهان خشک قدیمی
خشک بودن به معنی ماندگاری همیشگی نیست. گیاهان دارویی و سبزیهای خشک هم تاریخ مصرف دارند.
جمعبندی
سبک سازی آشپزخانه فقط برای زیبایی نیست؛ این کار به سلامت، ایمنی، آرامش ذهن و سهولت زندگی سالمندان کمک میکند. هر وسیلهای که استفاده نمیشود یا میتواند خطرساز باشد، بهتر است کنار گذاشته شود. آشپزخانه ای خلوت، تمیز و منظم یعنی خیال راحت تر و زندگی سالمتر.